به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از اقتصادنیوز، در هفته های اخیر بانک مرکزی کمر به قبض پول از بانکها بسته است. اتفاق این هفته اما در میان همه هفته ها عجیب تر بود. جذب نقدینگی اصطلاح بوجود آمده در سومین هفته از خرداد ۱۴۰۰ بوده است. به این معنا که در بازار های پولی در این مقطع بیشترین قبض پول رخ داده که در ۹ ماه اخیر بی سابقه بوده است.

بانک مرکزی به منظور کنترل نقدینگی بانکها هر هفته در بازار باز اقدام به خرید و فروش اوراق بدهی می کند تا از این طریق بتواند علاوه بر بهبود شرایط پولی بانکها بتواند از طریق نرخ سود وضعیت تورمی را نیز مدیریت کند.

به بیان واضحتر زمانی که نرخ سود در بازار باز به کنترل بانک مرکزی در می آید چرخدنده های فعال بانک ها در اقتصاد نیروی کنترل گر پولی را به تنظیم نرخ سود بین بانکی می کشاند. 

بهره بین بانکی نیز به نوعی شیر تنظیم نقدینگی و کنترل تورم است. بنابراین از ابزارهای بانک مرکزی در خصوص دست یابی به نرخ تورم هدف تغییرات و تنظیم های صحیح در بازار های پولی از جمله بازار باز خواهد بود.

در این بازارها از مهر سال ۹۹ قبض و بسط نقدینگی آغاز شده و تا اکنون سموین هفته خرداد سال ۱۴۰۰ ادامه داشته است.

عملیات بازار باز در سومین هفته خرداد ۱۴۰۰ 

در گزارش عملیات بازار باز در ۱۷ خرداد ماه واژه ای جدید به چشم می خورد؛جذب نقدینگی.

پیش از این، هر بار بانک مرکزی پولی را با سررسید غالبا ۱۴ روزه به بانکها تزریق می کرد با نرخ سود توافق بازخرید (اکثرا ۱۹.۸ درصد)  از بانکها پس می گرفت.

در هفته سوم خرداد اما این اتفاق رخ نداد چرا که سه هفته است بانک مرکزی به علت کفایت نقدینگی پولی را به بانکهاتزریق نکرده تا قبض کند. این عدم تزریق به هفته جاری نیز سرایت کرده و هیچ پولی از سوی بانک مرکزی در جام بانکها ریخته نشد. اما این تنها اتفاق مهم نیست!

در این موعد در اقدامی بی سابقه بانک مرکزی اقدام به توافق بازخرید عملیات ریپوی معکوس کرد. به آن معنا که از بانکها تقاضای خرید اوراق داشته و با قرار گرفتن در پوزیشن فروش سعی در جذب نقدینگی بانکها داشته است.

در این خصوص بانکها حاضر به خرید ۱۱ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان اوراق از بانک مرکزی بودندکه با ۶ هزار و ۳۷۰ میلیارد تومان آن موافقت شد یعنی در حدود ۵۷ درصد.عملیات معکوس بازار باز سررسیدی ۷ روزه داشته و نرخ سود آن تقریبا ۱۸ درصد است.

اما این تنها جذب پول از سوی بانک مرکزی در این هفته نبود. در بازار ثانویه نیز این نهاد با فروش ۱۱۰ میلیارد تومان اوراق توانست پول بیشتری را از بانکها جارو کند.

در همین رابطه به طور کلی در مجموع بازا رباز  و بازار ثانویه در این مدت بانک مرکزی اقدام به جذب ۶ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان پول از بانکها کرده است.

بررسی ها نشان میدهد که این میزان جاروی پول از بانکها حتی اگر در مفهوم قبض گرفته شود در ۹ ماه اخیر بی سابقه بوده است.

دومین رکورد در مجموع عملیات پولی

اما عملیات قرض دهی و وام گرفتن در بازار بین بانکی نیز هر هفته صورت میگیرد. در همین رابطه در صورتی که این قرض دهی از بانک مرکزی انجام شود به آن اعتبارات قاعده مند گفته شده که سودی برابر با ۲۲ درصد دارد.

در این خصوص در هفته جاری بانک مرکزی به علت کفایت نقدینگی به بانکها در بازار باز هیچ تزریقی را انجام نداد. مرور آمارها نشان میدهد که این سومین هفته متوالی است که اعتبارات قاعده مند معادل با صفر گزارش می شود.

بنابرابن در مجموع همه بازار ها محاسبات نشان میدهد که ۶ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان نقدینگی قبض شده که این رقم نیز در ۹ ماه اخیر سابقه نداشته است.

اما دلیل این امر بیشتر می تواند اشاره به وضعیت خوب حساب جاری بانکها در شش ماه ابتدایی سال و سیاست های کنترل تورمی در خصوص جذب نقدینگی در هفته های اخیر داشته باشد.